استارتاپ‌ها و کسب‌و‌کارهای زیادی در حوزه هوش مصنوعی، علوم‌داده و سایر فناوری‌های پیشرو مانند: پهپاد، بلاکچین و روباتیک، کوشیده‌اند تا نقش فعال و پررنگی در مقابله با بحران کروناویروس و مهار آن داشته باشند. در این مقاله به ده نمونه از این فعالیت‌ها و تلاش‌ها (بخصوص در کشور چین) اشاره شده است. پیشنهاد می‌کنم برای آگاهی بیشتر از روندهای هوش مصنوعی، به کتاب «Artificial Intelligence in Practice: How 50 Companies Used AI and Machine Learning To Solve Problems» نوشته Bernard Marr و Matt Ward و همچنین به جدیدترین کتاب Marr با عنوان «Tech Trends in Practice: The 25 Technologies That Are Driving The 4Th Industrial Revolution» مراجعه کنید.
از زمانی که اولین مورد ابتلا به کروناویروس در ووهان چین گزارش شد، این بحران به سرعت به بیش از 100 کشور دنیا سرایت کرده است. چون کشور چین اولین واکنش‌ها را به این ویروس آغاز کرد، از توانمندی بالای خود در حوزه‌های مختلف و به‌ویژه هوش مصنوعی، علم داده (Data Science) و فناوری نیز در ردگیری و مقابله با همه‌گیری آن استفاده نمود. رهبران فناوری در این کشور، مانند علی‌بابا، Baidu و هواوی، کار بر روی نوآوری‌ها در حوزه سلامت را شتاب بخشیدند. در نتیجه، استارتا‌پ‌های حوزه فناوری به تدریج به همکاری با پزشکان، محققین و نهادهای دولتی در سرتاسر دنیا روی آوردند تا با کمک فناوری بتوانند با ویروس خطرناکی که به سرعت در دیگر کشورها نیز پخش می‌شد، به مقابله برخیزند. در این مقاله به ده راهکار که هوش مصنوعی، علم داده و فناوری به کمک مدیریت و مقابله با کروناویروس می‌آیند، اشاره خواهیم کرد:
1. استفاده از هوش مصنوعی برای شناسایی، ردگیری و پیش‌بینی شیوع ویروس
هر چه بهتر بتوانیم نحوه انتشار ویروس را دنبال کنیم، مبارزه با آن ساده‌تر خواهد بود. هوش مصنوعی با تحلیل گزارشات خبری، محتوای شبکه‌های اجتماعی و مستندات دولتی، یاد می‌گیرد که چگونه شیوع ویروس را شناسایی کند. ردگیری ریسک بیماری‌های مسری با استفاده از هوش مصنوعی، یکی از خدماتی است که توسط استارتاپ کانادایی BlueDot عرضه می‌شود. هوش مصنوعی این شرکت چندین روز قبل از اینکه مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری آمریکا (CDC) و یا سازمان بهداشت جهانی (WHO) هشدارهای عمومی خود را منتشر کنند، در خصوص تهدیدهای کروناویروس هشدار داده بود.
2. استفاده از هوش مصنوعی برای کمک به تشخیص ویروس
شرکت InferVision با کمک هوش مصنوعی، راهکاری را ارائه داده است که سازمان‌های حوزه سلامت بتوانند به طور موثری این بیماری را شناسایی و بر آن نظارت کنند. تصوّر کنید بخش‌های درمانی در یکسری مراکز سلامت به خاطر کروناویروس تحت فشار کاری زیادی هستند. این راهکار می‌تواند سرعت تشخیص بیماری با روش سی‌تی اسکن را افزایش دهد. شرکت علی‌بابا، غول تجارت الکترونیک در کشور چین، یک سیستم تشخیص مبتنی بر هوش مصنوعی ساخته است که ادعا می‌کند دقت تشخیص ویروس آن 96 درصد و سرعت پاسخ‌دهی آن در حد چند ثانیه است.
3. پردازش پرداخت‌ها در حوزه سلامت
در حال حاضر نه تنها واحدهای عملیات کلینیکی مراکز حوزه سلامت تحت فشار کاری بالایی هستند، بلکه بخش‌های کسب‌وکاری و مدیریتی آن‌ها نیز با موج عظیمی از بیماران روبه‌رو می‌باشند. یک زیرساخت بلاکچین که توسط Ant Financial ایجاد شده است، به افزایش سرعت پردازش هزینه‌های مالی و کاهش زمان تعامل رودرروی بیماران و کارکنان بیمارستان کمک می‌کند.
4. عرضه تجهیزات پزشکی با کمک پهپادها
استفاده از پهپاد یکی از سریع‌ترین و امن‌ترین روش‌های عرضه تجهیزات پزشکی به بیماران در زمان شیوع کروناویروس محسوب می‌شود. شرکت Terra Drone برای انتقال کم‌ریسک نمونه‌های پزشکی و لوازم قرنطینه بین مرکز کنترل بیماری شهر شینچانگ و بیمارستان، از وسایل حمل‌ونقل هوایی خودکار خود استفاده می‌کند. پهپادها همچنین برای گشت‌زدن در اماکن عمومی، هدایت افراد به مناطق قرنطینه شده و تصویربرداری حرارتی بکار گرفته می‌شوند.
5. استریل‌کردن، انتقال مواد غذایی و تجهیزات توسط روبات‌ها
روبات‌ها در مقابل کروناویروس آسیب‌پذیر نیستند و لذا می‌توانند کارهایی که باعث کاهش تماس و تعامل بین انسان‌ها می‌شود را انجام دهند: نظافت، استریلیزه کردن، تحویل مواد غذایی، تجهیزات دارویی و غیره. روبات‌های UVD شرکت Blue Ocean Robotics از امواج ماورای بنفش برای کُشتن خودکار باکتری‌ها و ویروس‌ها استفاده می‌کنند. شرکت Pudu Technology در چین، روبات‌هایش را که معمولاً در صنعت پخت و پز استفاده می‌شد را به بیش از 40 بیمارستان در کشور فرستاده است.
6. توسعه داروها
بخش دیپ‌مایند شرکت گوگل، از آخرین الگوریتم‌های هوش مصنوعی و توانمندی محاسباتی خود برای شناخت پروتئین‌هایی که ویروس از آن‌ها ساخته شده است، استفاده کرده و یافته‌های خود را جهت کمک به دیگران برای توسعه روش‌های درمانی منتشر می‌کند. شرکت BenevolentAI از سیستم‌های هوش مصنوعی برای ساخت داروهایی که بتوانند با بیماری‌های سخت مقابله کنند، استفاده می‌کند و در حال حاضر به کار بر روی کروناویروس مشغول است. این شرکت در طول چند هفته‌ای که از شیوع ویروس می‌گذرد، ظرفیت‌های خود را بر روی پیشنهاد دادن داروهای موجود که ممکن است به درمان بیماری کمک کنند، بکار گرفته است.
7. پارچه‌های پیشرفته جهت محافظت در مقابل ویروس
شرکت‌هایی همچون استارتاپ Sonovia به دنبال عرضه یکسری ماسک‌های صورت هستند که از پارچه‌های ضد‌پاتوژن و ضد‌باکتری و بر پایه نانوذرات متال اکسید ساخته می‌شوند (پاتوژن به عوامل بیماری‌زا مانند ویروس گفته می‌شود).
8. استفاده از هوش مصنوعی برای شناسایی افراد مشکوک یا آلوده به ویروس
هر چند استفاده از تکنولوژی و هوش مصنوعی همچنان مناقشه برانگیز است، اما کشور چین از یک سیستم پیشرفته نظارتی استفاده می‌کند که مجهز به نرم‌افزار تشخیص چهره و تشخیص دمای شرکت SenseTime است. این نرم‌افزار امکان شناسایی افرادی که ممکن است تب بالایی داشته و به ویروس مبتلا شده باشند را فراهم می‌سازد. فناوری مشابهی در استان سیچوان چین مورد استفاده قرار گرفت که در آن متصدیان می‌توانستند با یکسری کلاه‌های هوشمند (smart helmets)، بیمارانی که تب بالایی دارند را شناسایی کنند. دولت چین همچنین یک سیستم نظارتی به اسم Health Code را توسعه داده که از کلان داده برای شناسایی و ارزیابی ریسک هر فرد بر اساس تاریخچه سفرهایش و اینکه چه مدت در مناطق خطرناک حضور داشته و احتمالاً با افراد ناقل در تماس بوده است، استفاده می‌کند. به هر یک از شهروندان یک کد رنگی تخصیص داده می‌شود (قرمز، زرد یا سبز) که می‌توانند آن را از طریق نرم افزارهایی چون WeChat یا Alipay دریافت کنند. این کد نشان می‌دهد که آیا آن‌ها بایستی قرنطینه شوند و یا اجازه حضور در امکان عمومی را دارند.
9. استفاده از چت بات‌ها برای به اشتراک‌گذاری اطلاعات
شرکت Tencent، توسعه‌دهنده نرم افزار WeChat، خدمات آنلاین مشاوره سلامت را به رایگان در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد. بات‌های مکالمه یا همان چت‌باتها (Chatbots) یکی از ابزارهای ارتباطی ضروری برای خدمات‌دهندگان در صنعت سفر و گردشگری بوده‌اند که می‌توانند آخرین رویه‌ها و اختلال‌ها در سفر را به اطلاع کاربران برسانند.
10. استفاده از سوپرکامپیوترها برای تولید واکسن کروناویروس
منابع پردازش ابری و سوپرکامپیوترهای شرکت‌های بزرگ فناوری مانند Tencent، DiDi و هواوی، توسط محققین بکار گرفته شده است تا بتوانند به سرعت یک راهکار مناسب برای درمان و یا تولید واکسن کروناویروس پیدا کنند. این سیستم‌ها قادرند با سرعت بسیار بالاتری نسبت به کامپیوترهای معمولی، محاسبات و مدل‌سازی‌های مختلف را انجام دهند. در پایان باید گفت که فناوری، هوش مصنوعی و علم داده به ابزارهایی حیاتی برای کمک به جوامع جهت مقابله با همه‌گیری جهانی کروناویروس تبدیل شده‌اند.