چهاردهمین گزارش سالیانه وضعیت چابک

پیش از پرداختن به چگونگی اجرای تحوّل چابک، معنا و چرایی آن باید تبیین شود. چابک، به صورت کلی اینگونه تعریف می‌شود: «توانایی اندیشیدن و حرکت سریع، منعطف و هماهنگ». تحوّل چابک فرایندی است که شکل یا ماهیت یک سازمان یا شرکت را به تدریج طوری تغییر می‌دهد که آن سازمان قادر باشد در یک محیط انعطاف پذیر، مشارکتی، خودسازمانده و خودیادگیرنده، سریع عمل کند. تحوّل چابک یکی از ستونهای اساسی تحوّل دیجیتال محسوب شده و می‌توان آنرا در هر سازمانی آموزش داده و پیاده سازی کرد. مدل‌های وظیفه‌ای و سلسله مراتبی در ساختار سنتی بسیاری از سازمانها، برای موفقیت در محیط‌های نسبتاً پایدار تنظیم شده‌اند و هر چه به پیش می‌رویم، کارایی این سیستم‌ها کمتر می‌شود. از سوی دیگر بحران همه‌گیری ویروس کرونا نیز نیاز به تغییر سازمانی را سرعت بخشیده است.

تحوّل دیجیتال، اقتصاد ای‌پی‌آی و نوآوری باز تا پیش از بحران کرونا نیز برای بسیاری از صنایع یک چالش بزرگ محسوب می‌شد. ولی شرکتهای پیشرو ثابت کرده‌اند که چابکی موجب توسعه تفکر نوآورانه شده و بستر لازم برای ایجاد تجربه‌ای دلچسب برای مشتریان و پاسخگویی به تغییرات در کوتاه ترین زمان را فراهم می‌کند. از سوی دیگر در سازمان‌های چابک، در کنار بالا رفتن کیفیت پاسخگویی سازمان، زمان تحویل ارزش به مشتری به حداقل رسیده و اتخاذ رویکردهای رهبری چابک و استفاده از مدلهای کسب و کاریِ شکست‌ناپذیر، به آنها امکان می‌دهد تا محصولات نوآورانه‌ای را به بازار عرضه کنند. این سازمانها پیوسته خود را بازمی‌آفرینند تا به کهنگی دچار نشوند و مطرح و پیشگام باقی بمانند.

در طی سال‌های گذشته، شرکت digital.ai نتایج نظرسنجی سالانه خود در خصوص وضعیت چابکی در سازمانهای مختلف را منتشر کرده است. چهاردهمین نظرسنجی از آگوست تا دسامبر 2019 و با مشارکت افراد مختلفی از طیف وسیعی از سازمانها و صنایع مختلف در سرتاسر دنیا انجام شد. این سازمانها از لحاظ اندازه، موقعیت جغرافیایی، صنایع و نقش پاسخ دهندگان در آن سازمان بسیار متنوع بودند. 1211 پاسخ کامل به نظرسنجی گردآوری و تحلیل شد و خلاصه گزارش آن توسط یک گروه مشاوره مستقل به اسم Analysis.Net Research تهیه گردید.

نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که مهمترین چالش‌های پذیرش و مقیاس‌گذاری چابک در سازمانها، همچنان مرتبط با فرهنگ سازمانی است. مقاومت عمومی سازمان در مقابل تغییر، نامناسب بودن پشتیبانی و حمایت از سوی مدیریت، و وجود یک فرهنگ سازمانی که در تضاد با ارزشهای چابک است، همچنان در میان فهرست 5 چالش اصلی قرار دارند. یکی از چالش‌های جدید در بین این 5 چالش مهم، ناکافی بودن مشارکت رهبری سازمان در فرایند چابک سازی است.

امسال نیز توانایی مدیریت اولویتهای در حال تغییر و رویت‌پذیری پروژه، به عنوان دو توانمندی برتر که نتیجه پیاده سازی چابک بوده است، گزارش شده‌اند. سایر توانمندیهای بهبود یافته در نتیجه چابک سازی عبارتند از: همسو شدن فناوری اطلاعات و کسب و کار، روحیه تیمی، سرعت/زمان عرضه محصول به بازار، و بهره‌وری تیم.

نتایج همچنین نشان می‌دهد که چابکی همچنان تا حد زیادی محدود به واحدهای توسعه نرم‌افزار، فناوری اطلاعات، و عملیات است. با این حال این تفکر که چابکی در کسب و کار نیاز به همسویی و هماهنگی موثر بین تمام حوزه‌های کاری یک سازمان دارد، در حال شتاب‌گیری است. لذا انتظار داریم در سالهای آینده، سازمانها بکارگیری چابکی را به حوزه‌هایی فراتر از ساخت، توسعه و نگهداری نرم‌افزار گسترش دهند.

در نتیجه بکارگیری چابک در کل یک سازمان توسعه خواهد یافت و تمام افراد سازمان از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد.

نسخه‌ی اصلی و ترجمه‌ی این گزارش از طریق لینک زیر قابل دریافت می‌باشد.