کرونا ویروس و زنجیره تامین جهانی

سخن مشاور مدیریت:

 هر روز دامنه تاثیر ویروس کرونا بر کسب‌ و کارها بیشتر نمایان می‌شود و موجب نگرانی‌های بیشتری در زنجیره تامین کسب و کارها می‌گردد؛ بخصوص برای شرکت‌هایی که به دلیل عدم بهبود و به روز نمودن زیر ساخت‌های در زنجیره تامین  خود در معرض خطر بیشتری هستند، لذا بررسی تاثیر همه‌ جانبه این اختلال در کل زنجیره تامین شامل تامین‌کنندگان اصلی و فرعی تا مشتریان و مصرف‌کنندگان نهایی باید مورد ارزیابی و پایش مجدد قرار گیرد.

 شرکت‌ها می‌تواند با تدوین سناریوهای احتمالی به کاهش تاثیر این اختلال هم از نظر بُعد عملیاتی و هم از نظر بُعد مالی بپردازند. همچنین در بلند مدت با جذب سرمایه‌گذاری به توسعه و بهبود زیر ساخت‌های خود بپردازند.

این مقاله به تاثیر ویروس کرونا بر روی زنجیره تامین جهانی و همچنین بررسی مسائل مهمی که باید در زنجیره تامین ارزیابی شوند، می‌پردازد، این ارزیابی‌ها علاوه بر در نظر گرفتن جنبه‌های عملیاتی، جنبه‌های مالی نیز مدنظر قرار داده است. به طور مثال: اگر در زنجیره تامین در خصوص تامین‌کنندگان اصلی دچار مشکل شدیم، باید در خصوص استفاده از تامین‌کننده دیگری تصمیم‌گیری نماییم. سناریوهای احتمالی از نظر عملیاتی و مالی که ممکن است برایمان اتفاق بیافتد را باید ارزیابی نمایم و همچنین بررسی نماییم که مشتریانمان با این سناریوها متحمل چه هزینه‌های خواهند شد؟

کروناویروس و زنجیره تامین جهانی

تاثیر ویروس کرونا بر روی جنبه اقتصادی نشان داده است، که چطور شرکت‌ها باید به اختلال در زنجیره تامین‌شان پاسخ بدهند. در ۴ دهه گذشته شاهد الگوی رشد در جریان کسب و کارهای جهانی بوده‌ایم. یکی از نتایج این رشد، افزایش پیچیدگی در زنجیره تامین شرکت‌ها بوده است. تعداد زیادی از شرکت‌ها بیشتر به دلیل اتفاقات پیش‌بینی نشده، گرفتار این پیچیدگی شده‌اند،‌ تا به نسبت اتفاقات از قبل طراحی شده. این مسئله باعث شده که شرکت‌ها در شبکه قرارداد با پیمانکار ثالث (third party) گرفتار شوند.

کسب و کارهای بسیار کمی خود را با این شرایط تنظیم کرده‌اند. آن‌ها اجازه داده‌اند که مشتری‌ها و مصرف‌کنندگان، در طول زنجیره تامین شامل شرکت‌های تولیدی و زیر مجموعه‌های آن‌ها، توزیع‌کنندگان و آژانس‌های حمل و کسانی که مسئول بخشی از انجام قرارداد نهایی در واقعیت هستند، به درستی مورد بررسی قرار بگیرند.

اتفاقات اخیر بخصوص شیوع Covid-19 نشان داده است، که چقدر زنجیره تامین جهانی می‌تواند با هر نوعی از اختلال؛ از قبیل اختلال سیاسی، اقتصادی و انسانی؛ آسیب‌پذیر باشد. کسب و کارها در هر اندازه و با هر میزان پیچیدگی، مستلزم صرف زمانی؛ برای درک کامل ریسک‌های ذاتی هستند؛ با درنظر گرفتن این نکته، که چطور آن‌ها می‌تواند در صورت بروز اختلال در زنجیره تامین‌شان واکنشی قطعی و متناسب با اختلال ‌نشان بدهند.

کسب و کارها چه کاری می‌توانند انجام دهند:

امروزه کسب و کارها نیاز دارند، که برخی از سوالات حیاتی را در خصوص زنجیره تامین‌شان بپرسند. در حالی که برخی از سوالات ممکن است جواب مشخصی داشته باشند؛ شفاف شدن برخی از جواب‌ها در پاسخ به سوالات می‌تواند چالش برانگیز باشد.

• آیا می‌دانید که کالاهای شما کجا ساخته یا تولید می‌شود؟ (پاسخ به این سوال می‌تواند، برای زمانی که به بررسی سطح پایین‌تر زنجیره تامین خود می‌پردازید، بخصوص وقتی که به یک ردیف از تامین کنندگان می‌رسید برای شروع پیچیپدگی کافی باشد)

• چه کسی مواد اولیه یا اجزای فرعی محصولی که به دست شما می‌رسد را تامین می‌کند؟

• آیا همه تامین‌کنندگان ویژه شما مورد ارزیابی یکسانی قرار گفته‌اند؟‌

• آیا می‌دانند که مواد اولیه‌شان از کجا تامین می‌شود؟ (که در اثر یک اختلال غیر مستقیم گرفتار نشوید)

• آیا شما مسیر‌های جایگزین لجستیک را شناسایی کرده‌اید؟

• ظرفیت به کار گرفته شده در تولید، انبار، سکوهای بارگیری می‌تواند هم در بعد مالی و بعد عملیاتی می‌تواند چالش برانگیز باشد.

• در چنین شرایطی آیا مسیرهای انتقال جایگزین در دسترس هستند؟ پیامد هزینه‌های استفاده از مسیرهای جایگزین چیست؟

• آیا شما گزینه دیگری برای تامین مواد در نظر گرفته‌اید؟ (به طور مثال: آیا تامین‌کنندگان جایگزین یا امکانات تولیدی دیگری وجود دارد که در این شرایط استفاده نماید؟

•  آن‌ها چقدر در تامین و تولید سریع عمل می‌کنند؟ و چه هزینه‌های برای شما دارند؟

کمی در موضوع عمیق‌تر شویم، آیا گزینه‌های احتمالی از نظر  میزان ظرفیت یا امنیت قراردادی توسط سایرین مورد ارزیابی یا پایش قرار گرفته است؟ (به طور مثال: شرکت‌های که به عنوان مسیرهای جایگزین در نظر گرفته شده‌اند، آیا دارای چند تامین‌کننده مشابه هستند؟ (پیاده‌سازی این برنامه احتمالی روی کاغذ به نظر عالی می‌رسد، ولی زمانی که قرار است با سرعت اجرا شود چالش برانگیز می‌شود.)

ملاحظات مالی:

کسب و کارها نیاز دارند، همانند بررسی تاثیر عملیاتی، پتانسل تاثیر اختلال در گلوگاه‌های زنجیره تامین‌شان نیز شناسایی کنند. در اولین مرحله ردیابی سفارشات است، که تحت تاثیر هر گونه اختلال قرار می‌گیرد. همچنین تاثیری که در موجودی خواهد گذاشت. شناخت ابعاد مساله درست جهت اتخاذ تصمیمات دقیق عملیاتی یا مالی بسیار مشکل است.

 ارزیابی هر گونه اختلال در حال رشد برای مدیریت یک جزء کلیدی است، این فرایند از طریق مدیریت ریسک تکرار شونده انجام می‌گیرد. تا جایی که امکان دارد، حاشیه و پیامدهای اعتباری منبع‌یابی به صورت موقتی (یافتن تامین‌کننده جایگزین) باید در نظر گرفته شود. استفاده از یک تامین‌کننده محلی ممکن است، منجر به افزایش هزینه‌ها شود.

در حالی که ممکن است به راحتی در تعداد انگشت شماری (تامین‌کنندگان موقتی) در برخی از خطوط جذب شوند، اگر این جذب منجر به اختلال شود و تاثیر بر روی قسمت بزرگی از واحدهای نگهداری کالا یا ورودی کالا بگذارد، این اختلال ممکن است منجر به افزایش مشکل در زنجیره تامین شود، تشخیص اینکه این هزینه‌ها چگونه ممکن است یا (ممکن نیست) به مشتری منتقل شود، به اولویت‌بندی پاسخ کسب‌‌ و کار شما کمک کند.

گام بعدی این است که در وضعیت جاری، یک تجدید نظر در وضعیت مالی خود انجام دهیم؛ به نحوی که شامل ارزیابی میزان سرمایه‌گذاری جدید و نگهداشت میزان وجه نقد برای این موضوع باشد. تقریباً بدون تردید باید طیفی از ریسک هم‌پوشانی احتمالی و سناریوی احتمالی / کاهشی را مد نظر قرار دهیم. این کار برای تامین منابع، از سرمایه‌گذاران خارجی و سایر سهام‌داران و همچنین اطمنیان از درک درست مدیریت تیم از وضعیت و نتایج بالقوه آن ضروری است.

در زمانی که کمبود نقدینگی بخشی از سناریو واقعی بالقوه است، برای درخواست اضطراری در ساعت ۱۱ مواجه شدن در گفتمان اولیه با سرمایه‌گذاران و مشاوران می‌تواند به عنوان یک پایه قوی در نظر گرفته شود. (اصطلاح ساعت ۱۱ به معنی کوتاه‌ترین زمان ممکن)

 گزنه را چنگ بزنید (اصطلاح به معنی اینکه سختی‌ها را به جان بخرید). در اثر شیوع COVID-۱۹ محدودیت‌های خاصی را در جریان ورود مردم و کالاها در مرزهای بین‌المللی و حتی مناطق داخل منطقه‌ای مشاهده شده است. مردم و کالا‌ها برای همه کسب و کارها نیروهای حیاتی هستند، در صورتی که اختلال حتی در یک دوره کوتاه مدت اتفاق بی‌افتد، می‌تواند باعث تاثیر سریع و شدید بر روی وضعیت کسب و کار شما باشد.

این کار ممکن است (مدیریت ریسک تکرار شونده) در ابتدا یک واکنش افراطی به نظر برسد، ولی ممکن است حیاتی باشد پرسیدن سوال درست قبل از آنکه دیر شود، هم برای جلوگیری از آسیب این اختلال و هم  به عنوان یک پایه قوی در دراز مدت برای حفظ سازمان عمل کند.

منبع: KPMG