سخن مشاور مدیریت:

رسانه‌ها بارها و بارها به تقابل رو به افزایش انسان و ماشین پرداخته‌اند. اغلب نتیجه‌گیری‌ها حاکی از آن است که ماشین‌ها برندۀ میدان هستند. این روایت غیرقابل‌اجتناب است که حتی در کتاب‌هایی مانند ظهور روبات‌های مارتین فورد و عصر ماشین دوم، این مسأله مطرح شده است.

کارل بنیدیکت فرای و مایکل آزبورن تخمین زدند که 47% مشاغل در آمریکا طی بیست سال آینده به صورت اتوماتیک انجام خواهند شد و استدلال می‌کنند که توانایی ماشین‌ها برای انجام مشاغلی که در حال حاضر انسان انجام می‌دهد بسیار زیاد است.

طبق مطالعه‌ای که شرکت مکنزی درحوزۀ تأثیر اتوماسیون بر مشاغل و سازمان‌ها انجام داده است، توجه به اتوماتیک کردن فعالیت‌ها به صورت مجزا-نه اتوماتیک کردن یک شغل به صورت کلی- می‌تواند مفید واقع شود. برای مثال، به‌جای اتوماتیک کردن کل فرآیند انبارداری، توجه به اتوماتیک‌کردن تک‌فرآیند جابجایی محصولات در محیط انبار می‌تواند کاربردی‌تر باشد. امروزه ماشین‌های هوشمند توانایی خود را در کشف الگوهای مختلف از داده و درک نیازهای انسان، اثبات کرده‌اند. به محض اینکه این قابلیت‌ها بر فعالیت‌های مختلف کاری اعمال شوند، بسیاری از مشاغل دچار تغییرات عظیمی می‌شوند.

حال بررسی می‌کنیم که اگر رویکرد این چنینی برای اتوماتیک کردن فعالیت‌ها در سطوح مختلف داشته‌باشیم، چه اتفاقی رخ خواهد داد. بیایید یک مدیر بازاریابی را در یک شرکت تولیدکنندۀ محصول در نظر بگیریم که بسیار آموزش دیده است و درآمد قابل توجهی را نیز کسب می‌کند. وی نقش بسیار کلیدی در متناسب‌سازی استراتژی‌های شرکت با بازار و محصولات خاص برای هدف نهایی فروش در سازمان خود ایفا می‌کند. این فرایند شامل چندین فعالیت زمان‌بر، مانند بررسی داده‌ها به منظور قیمت‌گذاری و تخمین هزینۀ مواد اولیه برای تولید است.

این فعالیت‌ها به سادگی قابل اتوماتیک شدن هستند، به طوری که تجزیه و تحلیل داده‌ها با دقت و سرعت بسیار بیشتر از قبل انجام می‌شود. در ادامه، زمانی که ترکیب داده‌های کلان و هوش مصنوعی با یکدیگر ترکیب می‌شوند، کامپیوترها "یاد می‌گیرند" چگونه پیشنهادات و محتوای سفارش‌شده برای هزاران مشتری متفاوت تولید کنند.

تخمین زده شده است که فعالیت‌هایی که 10 تا 15 درصد وقت مدیران اجرایی را به خود اختصاص می‌دهند، می‌توانند به صورت اتوماتیک انجام شوند. و این نقطه جایی است که فرصت‌ها و چالش‌ها برای سازمان‌ها واقعاً جذاب می‌شود: چگونه می‌توان به صورت مؤثر زمان انجام فعالیت‌ها را با واگذاری وظایف به ماشین‌ها کاهش داد؟ زمانی که تصمیم به پیاده‌سازی پروژۀ اتوماسیون (استفاده از ماشین به‌جای نیروی انسانی) در سازمان خود می‌گیرید به دو طریق بازگشت سرمایه خواهید داشت که سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها سودی بین سه تا ده برابر هزینۀ پروژه به همراه دارد که بیشتر این منفعت از عملکرد بهتر عاید می‌شود و سپس از کاهش هزینه‌های نیروی کار خواهد بود.

در مورد مدیر بازاریابی این منفعت می‌تواند از زمان ذخیره‌شده، به منظور کار روی ایده‌های نوآورانه محصولی یا توسعۀ استراتژی‌های جدید سازمانی نیز باشد.

در این مقاله، برای شناسایی دقیق فرصت‌ها حدود 2000 فعالیت در مشاغل مختلف در اقتصاد ایالات متحده مورد بررسی قرار گرفته است. در نتیجۀ این بررسی، کاری که 45 درصد وقت کارکنان را می‌گیرد، به سادگی قابل خودکار شدن است. اما کمتر از 5 درصد مشاغل می‌توانند کاملاً اتوماتیک شوند که به معنای این است که تمام فعالیت‌های این مشاغل به ماشین‌ها واگذار شود. همچنین برای 60 درصد مشاغل فعلی در ایالات متحده، 30 درصد از فعالیت‌های کاری فعلی آنها با تکنولوژی های موجود و در دسترس، قابل اتوماتیک شدن است.

یکی از یافته‌های کلیدی این تحقیق، سطحی‌ست که ماشین‌ها می‌توانند کار کارکنان با مهارت را انجام دهند، از فعالیت‌های پیچیده که پیش‌تر در مورد مدیر بازاریابی مطرح شده است تا فعالیت‌های روتین کارکنان تازه‌کار. این مسأله شامل تعداد قابل‌توجهی فعالیت مربوط به مشاغل رده بالا، از جمله فعالیت‌های مدیران ارشد سازمان‌ها می‌شود.

برای اینکه سازمان‌ها بتوانند از مزایای استفاده از هوش ماشین‌ها بهره ببرند و فرایندهای خود را بازسازی کنند، نیاز به درک توانمندی ماشین‌ها دارند. می‌توان در این مقوله از تجربۀ پیاده‌شدۀ سیستم‌های زیرساخت IT، درس بزرگی گرفت که مدت بسیار زیادی طول کشید تا IT توانست جای خود را در سازمان‌ها پیدا کند و به محض اینکه این مهم اتفاق افتاد، انقلابی در سیستم‌های مدیریتی در سرتاسر جهان رخ داد.

سازمان‌هایی که خود را به این تکنولوژی‌ها مجهز می‌کنند، می‌توانند از مزایای زیادی برخوردار شوند. با حداکثر شدن بازدهی عملکرد در سازمان- چه انسان و چه ماشین‌- شرکت‌ها می‌توانند نوآوری و بهره‌وری خود را افزایش دهند. در عصری که سازمان‌ها به سمت اتوماتیک و هوشمند شدن پیش می‌روند، مدیران باید درک قوی از تکنولوژی‌های دیجیتال داشته‌باشند تا بتوانند بهترین استعدادهایی که به پیشرفت سازمان‌شان کمک می‌کند-ماشین یا انسان- پیدا کنند.

منبع: HBR